ISSN 1895-4316 |
środa, 30.10.2024 |
||||
|
|||||
PHiE 2019, 100(2)
kryteria wyszukiwania:
|
Probl Hig Epidemiol 2012, 93(4): 817-823pl
Żywieniowe wspomaganie zdolności wysiłkowych w grupie sportowców wyczynowychBarbara Frączek 1/, Maria Gacek 1/, Andrzej Grzelak 2/ 1/ Zakład Żywienia Człowieka, Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie 2/ Studia Doktoranckie, Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie Streszczenie Cel. Ocena rozpowszechnienia preparatów wspomagających zdolności wysiłkowe wśród osób wyczynowo uprawiających sport, z uwzględnieniem płci oraz rodzaju i charakteru dyscypliny (wytrzymałościowe i mieszane vs. siłowe i szybkościowo-siłowe). Materiał. Badaniami objęto grupę 156 osób (78 kobiet i 78 mężczyzn) uprawiających wyczynowo różne dyscypliny sportu, z dominacją trenujących piłkę siatkową (16,7%) oraz narciarstwo biegowe (14,7%). Wyniki. Przyjmowanie środków erogenicznych deklarowała zdecydowana większość badanych sportowców (86,5%), przy czym najbardziej rozpowszechnione były preparaty witaminowe i mineralne (około 3/4 próby). Suplementacja odżywkami białkowymi i węglowodanowymi dotyczyła około 1/3 zawodników, szczególnie trenujących gimnastykę, narciarstwo biegowe i skoki narciarskie. Sportowcy przyjmowali również inne środki, w tym karnitynę, BCAA, HMB oraz rzadziej kreatynę, koenzym Q10 i żeń-szeń. Stosowanie niektórych środków wspomagających wykazywało zróżnicowanie w zależności od płci oraz charakteru uprawianej dyscypliny sportu. Kobiety w większym stopniu stosowały suplementy witaminowe (p<0,01) oraz karnitynę (p<0,001), mężczyźni natomiast BCAA, HMB (p<0,05) i kreatynę (p<0,01). Sportowcy dyscyplin wytrzymałościowych i mieszanych (o zróżnicowanej intensywności) istotnie częściej stosowali substancje mineralne i karnitynę (p<0,001) oraz BCAA (p<0,05) niż dyscyplin siłowych i szybkościowo-siłowych. Nie stwierdzono stosowania dwuwęglanu sodu oraz kofeiny. Wnioski. Rozpowszechnienie żywieniowych środków ergogenicznych w badanej grupie wskazuje na potrzebę edukacji osób wyczynowo uprawiających sport w zakresie skutecznego wspomagania treningu w celu optymalizacji realizowanych strategii żywieniowych. Słowa kluczowe: sportowcy, suplementacja, środki ergogeniczne |