Probl Hig Epidemiol 2018, 99(3): 276-283pl

Czynniki ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego wśród osób wyznających islam i judaizm w Polsce - badania wstępne

Anna Majda ^1/, Joanna Zalewska-Puchała ^1/, Iwona Bodys-Cupak ^1/, Alicja Kamińska ^1/, Marcin Suder ^2/

1/ Pracownia Teorii i Podstaw Pielęgniarstwa, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum w Krakowie
2/ Samodzielna Pracownia Zastosowań Matematyki w Ekonomii, Wydział Zarządzania, Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie

Streszczenie
Wprowadzenie. W kręgu zainteresowań specjalistów zdrowia publicznego i pielęgniarek jest identyfikacja elementów stylu życia, które sprzyjają chorobom w określonych populacjach ludzkich, w tym w grupach religijnych.
Cel. Określenie czynników ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego (CVD): biochemicznych, antropometrycznych, fizykalnych i stylu życia wśród Żydów i Muzułmanów zamieszkałych w Polsce.
Materiały i metody. Badania przeprowadzono wśród 45 wyznawców islamu oraz judaizmu. Wykorzystano kwestionariusz ankiety własnego autorstwa, Międzynarodowy Kwestionariusz Aktywności Fizycznej, Inwentarz Zachowań Zdrowotnych, Skalę Odczuwanego Stresu, badania laboratoryjne.
Wyniki. Średnie stężenie homocysteiny, CRP, cholesterolu całkowitego, cholesterolu HDL było częściej wyższe u Muzułmanów, natomiast triglicerydów i glukozy u Żydów. U niespełna 1/4 Muzułmanów i u nieco powyżej 1/4 Żydów stwierdzono ciśnienie tętnicze powyżej normy. Otyłość androidalna występowała u niespełna połowy otyłych Muzułmanów i u ponad połowy Żydów. Wysoką aktywność fizyczną zadeklarowało 2/3 Muzułmanów oraz 1/3 Żydów. Papierosy palił co dziesiąty Muzułmanin i co piąty Żyd. Muzułmanów najczęściej charakteryzował niski i przeciętny poziom natężenia stresu, Żydów - wysoki oraz przeciętny. Nieznacznie wyższe nasilenie zachowań zdrowotnych występowało wśród wyznawców islamu. Muzułmanie byli grupą częściej wykazującą prozdrowotne zwyczaje żywieniowe. Czynniki psychospołeczne stanowiły zagrożenie chorobami sercowo-naczyniowymi częściej u Żydów.
Wnioski. Wybrane elementy stylu życia, wyniki badań biochemicznych, antropometrycznych, ciśnienia tętniczego krwi Żydów i Muzułmanów odbiegały od zaleceń w prewencji chorób sercowo-naczyniowych.

Słowa kluczowe:  Muzułmanie, Żydzi, czynniki ryzyka, choroby układu sercowo-naczyniowego