Probl Hig Epidemiol 2018, 99(3): 289-293pl

Analiza wybranych zachowań żywieniowych grupy piłkarzy nożnych juniorów i seniorów w świetle jakościowych zaleceń dla sportowców

Maria Gacek

Zakład Medycyny Sportowej i Żywienia Człowieka, Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie

Streszczenie
Wprowadzenie. Różnorodna i zbilansowana dieta stanowi istotny czynnik optymalizacji zdrowia i zdolności wysiłkowych sportowców. Zachowania żywieniowe piłkarzy są determinowane różnymi czynnikami indywidualnymi i środowiskowymi, w tym poziomem sportowym.
Cel. Ocena wybranych zachowań żywieniowych grupy sportowców trenujących piłkę nożną w zależności od poziomu sportowego (juniorzy vs. seniorzy).
Materiały i metody. Badania przeprowadzono w grupie 200 piłkarzy (100 juniorów i 100 seniorów) z zastosowaniem autorskiego kwestionariusza zachowań żywieniowych.
Wyniki. Spośród jakościowych rekomendacji żywieniowych, sportowcy trenujący piłkę nożną w najwyższym stopniu realizowali zalecenia dotyczące spożywania przynajmniej 3 posiłków dziennie (95,5%) i preferowania wody mineralnej do nawadniania (85,5%) oraz spożywania owoców 2 razy dziennie (77,0%). Mniej niż połowa sportowców spożywała warzywa (45,0%) i produkty zbożowe pełnoziarniste przynajmniej 2 razy dziennie (44,5%), unikała spożywania napojów energetyzujących (42,0%), spożywała mleko lub produkty mleczne przynajmniej 2 razy dziennie (37,5%) oraz codzienne tłuszcze pochodzenia roślinnego (35,0%). Ocena zachowań żywieniowych piłkarzy w zależności od poziomu sportowego wykazała, że seniorzy w istotnie większym odsetku deklarowali regularne spożywanie posiłków i spożywanie najbardziej kalorycznego posiłku po treningu (p<0,001) oraz stosowanie urozmaiconej diety (p<0,05). Ponadto seniorzy istotnie częściej w sposób prawidłowy nawadniali się w czasie treningu, uwzględniali produkty węglowodanowe w każdym posiłku (p<0,001) i ryby przynajmniej raz w tygodniu oraz ograniczali spożywanie słodkich i słonych przekąsek (p<0,05). Z kolei juniorzy w istotnie większym odsetku spożywali przynajmniej 3 posiłki dziennie oraz warzywa surowe przynajmniej raz dziennie (p<0,01), a mleko i produkty mleczne przynajmniej 2 razy dziennie (p<0,05).
Wnioski. Wykazano predykcyjne znaczenie poziomu sportowego w odniesieniu do niektórych zachowań żywieniowych sportowców trenujących piłkę nożną.

Słowa kluczowe:  zachowania żywieniowe, sportowcy, piłkarze, juniorzy i seniorzy